Gatunek ten został wprowadzony do Polski pod koniec XIX wieku, jako roślina ozdobna i miododajna. Do rozprzestrzeniania się tego inwazyjnego gatunku w środowisku przyrodni-czym przyczynił się sposób rozsiewania diaspor polegający na rozrzucaniu nasion podczas gwałtownego pękania owoców (tzw. autochoria), możliwość transportu nasion z materiałem wleczonym po dnie cieków wodnych oraz wyrzucanie odpadów roślinnych, zawierających nasiona, przez właścicieli ogrodów.

Niecierpek gruczołowaty jest jednoroczną rośliną zielną, która może dorastać, w zależności od warunków, do 1,0 a nawet do 3,0 m wysokości. Ma różowe lub purpurowe, rzadziej białe, kwiaty. Niecierpek gruczołowaty rozmnaża się wyłącznie poprzez nasiona. Owocem niecierpka jest torebka, gwałtownie pękająca wyrzucając nasiona na odległość do 5-7 m.

Niecierpek gruczołowaty w Polsce kolonizuje najczęściej brzegi cieków wodnych, wkraczając do zbiorowisk szuwarowych i ziołoroślowych, a także na kamieńce nadrzeczne. Występuje ponadto w podmokłych łęgach olszowych, łęgach wierzbowo-topolowych i zaroślach wierzbowych. Spotykany jest również na siedliskach ruderalnych oraz rzadko, jako chwast polny. Synchroniczne kiełkowanie i szybki wzrost siewek niecierpka gruczołowatego sprawia, że gatunek ten skutecznie konkuruje z innymi roślinami o zasoby środowiska. Niecierpek może konkurować z rodzimymi gatunkami roślin o zapylacze, gdyż produkuje atrakcyjny dla owadów, bogaty w cukry nektar i duże ilości pyłku. Jednocześnie jego ciasne kwiaty osłabiają kondycję objętych ochroną gatunkową trzmieli, uszkadzając ich ciało.

Wszystkie stanowiska niecierpka gruczoło-watego w kraju wymagają zwalczania i stałego monitoringu. Jest to przedmiotem projektu Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska pn. „Opracowanie zasad kontroli i zwalczania inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem pilotażowych działań i edukacją społeczną” dofinansowanego z Funduszy Europejskich.

W miejscowości Wisła na terenie Nadleśnictwa Wisła testowana jest metoda mechaniczna polegająca na 4- i 5-krotnym koszeniu oraz wyrywaniu roślin w ciągu roku.
Dowiedz się więcej: projekty.gdos.gov.pl/igo-o-projekcie

Materiał opracowany przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska